ITR Filing
ટેક્સ8 મિનિટ વાંચન

ITR ફાઇલ કેવી રીતે કરવું?

ITR ફાઇલ કરવાનું મહત્વ

ઇન્કમ ટેક્સ રિટર્ન (ITR) ફાઇલ કરવું એ દરેક નાગરિકની જવાબદારી છે. આ દ્વારા તમે સરકારને તમારી આવક અને ચૂકવેલ ટેક્સની જાણકારી આપો છો અને જરૂર જણાય તો રિફંડ પણ મેળવી શકો છો.

ITR ફાઇલ કરવાની જરૂર કોને?

  • વાર્ષિક આવક ₹2.5 લાખથી વધુ હોય
  • 60+ વર્ષ: ₹3 લાખથી વધુ આવક
  • 80+ વર્ષ: ₹5 લાખથી વધુ આવક
  • TDS કાપવામાં આવ્યો હોય
  • બિઝનેસ અથવા પ્રોફેશનલ આવક હોય
  • વિદેશી આવક હોય

ITR ફોર્મના પ્રકાર

ITR-1 (સાહજ):

  • • સેલેરી, પેન્શન આવક
  • • બેંક ઇન્ટરેસ્ટ
  • • ₹50 લાખ સુધીની આવક
  • • એક ઘરની મિલકત

ITR-2:

  • • કેપિટલ ગેઇન આવક
  • • વિદેશી આવક
  • • ઘણી મિલકતો

ITR-3:

  • • બિઝનેસ અથવા પ્રોફેશનલ આવક
  • • પાર્ટનરશિપ ફર્મના પાર્ટનર

જરૂરી દસ્તાવેજો

  • Form 16 (સેલેરી સ્લિપ)
  • Form 16A (TDS સર્ટિફિકેટ)
  • બેંક સ્ટેટમેન્ટ
  • FD/RD ઇન્ટરેસ્ટ સર્ટિફિકેટ
  • હાઉસ પ્રોપર્ટી ડોક્યુમેન્ટ્સ
  • ઇન્વેસ્ટમેન્ટ પ્રૂફ (80C, 80D)
  • પાન કાર્ડ
  • આધાર કાર્ડ

ઓનલાઇન ITR ફાઇલ કરવાની પ્રક્રિયા

  1. incometax.gov.in વેબસાઇટ પર જાઓ
  2. "Register Yourself" પર ક્લિક કરો
  3. પાન નંબર અને વ્યક્તિગત માહિતી ભરો
  4. લોગિન કરો
  5. "e-File" મેન્યુમાં જાઓ
  6. "Income Tax Return" પસંદ કરો
  7. યોગ્ય ITR ફોર્મ પસંદ કરો
  8. આવકની માહિતી ભરો
  9. કપાતની માહિતી ભરો
  10. ટેક્સ કેલ્ક્યુલેશન ચેક કરો
  11. ફોર્મ સબમિટ કરો
  12. e-Verify કરો

ટેક્સ કેલ્ક્યુલેશન

ટેક્સ સ્લેબ (2023-24):

  • • ₹0 - ₹2.5 લાખ: 0% ટેક્સ
  • • ₹2.5 - ₹5 લાખ: 5% ટેક્સ
  • • ₹5 - ₹10 લાખ: 20% ટેક્સ
  • • ₹10 લાખથી વધુ: 30% ટેક્સ
  • • ₹50 લાખથી વધુ: 37% (સરચાર્જ સહિત)

ટેક્સ સેવિંગ વિકલ્પો

  • 80C: PPF, ELSS, LIC (₹1.5 લાખ)
  • 80D: હેલ્થ ઇન્શ્યોરન્સ (₹25,000-50,000)
  • 80G: દાન (50%-100% કપાત)
  • 24B: હોમ લોન ઇન્ટરેસ્ટ (₹2 લાખ)
  • 80E: એજ્યુકેશન લોન ઇન્ટરેસ્ટ

e-Verification પ્રક્રિયા

  1. આધાર OTP વેરિફિકેશન
  2. નેટ બેંકિંગ વેરિફિકેશન
  3. ડેબિટ કાર્ડ વેરિફિકેશન
  4. EVC (Electronic Verification Code)
  5. ડિજિટલ સિગ્નેચર

મહત્વપૂર્ણ તારીખો:

  • • વ્યક્તિગત ITR: 31 જુલાઈ
  • • ઓડિટ કેસ: 31 ઓક્ટોબર
  • • વિલંબ ફી: ₹1,000-10,000
  • • મેક્સિમમ વિલંબ: 31 માર્ચ

રિફંડ પ્રક્રિયા

  • ITR પ્રોસેસ થયા બાદ રિફંડ
  • બેંક એકાઉન્ટમાં ડાયરેક્ટ ટ્રાન્સફર
  • સામાન્યતઃ 30-45 દિવસમાં
  • રિફંડ સ્ટેટસ ઓનલાઇન ચેક કરી શકાય

સામાન્ય ભૂલો

ભૂલ: ખોટી બેંક ડિટેઇલ્સ

ઉકેલ: બેંક IFSC અને એકાઉન્ટ નંબર બે વાર ચેક કરો

ભૂલ: TDS ની ખોટી માહિતી

ઉકેલ: Form 26AS સાથે મેચ કરો

ITR-V ફોર્મ

  • કેટલાક કેસમાં હાર્ડ કોપી મોકલવી પડે છે
  • CPC બેંગ્લોર પર પોસ્ટ કરવું
  • 120 દિવસમાં પહોંચવું જરૂરી
  • સ્પીડ પોસ્ટ વાપરો